Amerika Vatandaşları İçin Türkiye Çalışma İzni

ABD VATANDAŞLARI İÇİN TÜRKİYE’DE ÇALIŞMA İZNİ NASIL ALINIR?

Türkiye’de çalışmak için başvuruda bulunan ABD vatandaşları, diğer yabancı ülke vatandaşları gibi, 6735 sayılı Kanun'a tabi olup, son şekli verilen söz konusu Kanun 13.08.2021 tarihinde yürürlüğe girmiştir.

Yabancıların Çalışma İzinleri Hakkında Kanuna göre, Türkiye’de yabancılara çalışma izni vermeye yetkili merci Çalışma ve Sosyal Güvenlik Bakanlığıdır (ÇSGB).

Çalışma izin başvuruları, çalışmak isteyen ABD vatandaşı tarafından ABD'daki Türk temsilciliklerine doğrudan, ABD vatandaşları bünyelerinde çalıştırmak isteyen Türk şirket yetkilileri tarafından ise Çalışma ve Sosyal Güvenlik Bakanlığı'na önce online, akabinde ise gerekli evrakı anılan Bakanlığa iletmesiyle gerçekleştirilmektedir.

ABD Vatandaşları İçin Türkiye’de Çalışma İzni Nasıl Alınır?

1. ABD'dan Çalışma İzin Başvurusu Nereye Yapılır? 

ABD vatandaşları, ABD'dan çalışma izni için ilk başvurularını, ABD'daki Türkiye Cumhuriyeti temsilciliklerine yaparlar. Bu başvuru esnasında Türkiye’deki işverenle imzalanmış iş sözleşmesini (veya atama/görevlendirme yazısını) temsilciliğe ibraz ederler.

Başvurunun kabulü halinde temsilcilik tarafından ABD vatandaşına bir referans numarası verilir. ABD vatandaşı söz konusu referans numarasını Türkiye'deki işverene iletir.

Türkiye’de bulunan işveren veya işveren vekili, PTT’den e-devlet şifresi alarak, bu referans numarası ile sisteme girerek çalışma izin başvurusunda bulunur.

Türkiye Dış temsilciliği kanalıyla yapılan başvurularda, temsilciliğe yapılan başvuruyu takip eden 10 işgünü içinde Türkiye’deki işverenin internet üzerinden elektronik çalışma izin başvurusunu yapması ve yine aynı 10 işgünü içinde gerekli belgeleri ÇSGB’ye ulaştırması zorunludur.

ABD vatandaşının Türkiye'de bulunmaması nedeniyle tarafların ıslak imzalarının bulunduğu iş sözleşmesinin de ayrıca gönderilmesi gerekmektedir. 

2. Yurtiçinden Çalışma İzin Başvurusu Nasıl Yapılır? 

Türkiye’de ön lisans ve lisans öğrenimi için verilen ikamet izinleri hariç, herhangi bir sebebe istinaden en az “altı ay” süreli ikamet izni almış ve iznin süresi sona ermemiş olan ABD vatandaşları için ilgili işverenler başvurularını yurt içinden (Ayrıca ilgili T.C. dış temsilciliğine başvuruya gerek kalmaksızın) ÇSGB’na yapabilirler.

İnternet üzerinden online olarak yapılacak çalışma izin başvurusunun tamamlanmasının ardından imzalanacak Başvuru Formu ve dilekçenin 6 işgünü içinde ÇSGB’ye teslimi zorunludur.

TÜRKİYE ÇALIŞMA İZİNLERİ İÇİN İSTENEN BELGELER NELERDİR?

İlk Başvuruda ABD Vatandaşından İstenen Belgeler

. Yurt içinden yapılacak başvurularda, Türkiye’de öğrenim amaçlı oturma izinleri hariç olmak üzere, müracaat tarihinde geçerli en az altı ay süreli oturma izni örneği (Bu belge elektronik başvuru esnasında taratılarak internet üzerinden gönderilecektir.)

. Çalışma izni talebinde bulunan ABD vatandaşının geçerli oturma izni olmaması halinde ise, ABD vatandaşının ABD'daki Türkiye Cumhuriyeti temsilciliklerine iş sözleşmesi veya şirket ortaklığını gösterir belge ibrazı ile çalışma izin başvurusu yapması zorunludur. Bununla birlikte, Özellik Arz Eden Doğrudan Yabancı Yatırımlar* ölçütlerinden asgari birini karşılayan şirketlerde çalıştırılacak kilit personel statüsündeki ABD vatandaşının Türkiye’de yasal olarak bulunduğunun (Emniyet Müdürlüğü’nden alınan yazı veya pasaportun vize sayfası ve giriş tarihini gösterir bölümünün onaylı örneği ibraz edilerek) kanıtlanması halinde çalışma izni müracaatı doğrudan Çalışma ve Sosyal Güvenlik Bakanlığı’na yapılabilmektedir. 

. ABD vatandaşın kilit personel statüsünde olması halinde, Doğrudan Yabancı Yatırımlarda Yabancı Uyruklu Personel İstihdamı Hakkında Yönetmeliğin 10/b maddesinde belirtilen bilgi ve belgeler (Bu belgeler elektronik başvuru esnasında taratılarak internet üzerinden gönderilecektir.)

. Pasaport kopyası (Pasaportun Latin harfleri dışında bir alfabe ile yazılı olması halinde, yeminli mütercim veya resmi makamlarca onaylı çevirisi de başvuruya eklenmelidir. Bu belge elektronik başvuru esnasında taratılarak internet üzerinden gönderilir.)

. Yeminli tercüman tarafından Türkçe tercümesi yapılmış ve resmi makamlarca onaylanmış diploma veya geçici mezuniyet belgesi sureti (Bu belge elektronik başvuru esnasında taratılarak internet üzerinden ve ayrıca kâğıt ortamında da gönderilecektir.)

. Mesleki hizmetler çerçevesinde çalışma izni talep eden yabancının yukarıdaki belgelere ilave olarak, yurt dışında yükseköğrenim görmesi halinde “Yurtdışı Yüksek Öğretim Diplomaları Denklik Yönetmeliği”ne uygun olarak alacağı “Diploma veya Geçici Mezuniyet Denklik Belgesi” (Bu belge elektronik başvuru esnasında taratılarak internet üzerinden gönderilecektir.)

İlk Başvuruda İşveren Kurumdan İstenen Belgeler Nelerdir?

. ABD Vatandaşı Çalışma izni müracaat dilekçesi (Dilekçe elektronik başvuru sırasında taratılacak ve ayrıca işveren tarafından kâğıt ortamında ıslak imzalı olarak gönderilecektir.)

. ABD personel müracaat formu (Elektronik ortamda doldurulan form, çıktısı alındıktan sonra, işveren ve yabancı tarafından imzalanıp posta ile bir nüsha olarak ÇSGB'na gönderilecektir. İşveren ve yabancının ıslak imzalarının olmaması halinde taraflar arasında yapılmış iş sözleşmesi ibraz edilecektir. Formun imzasız olması ve iş sözleşmesinin de bulunmaması halinde müracaat işleme konulmaz.)

. İşveren Kuruluşun sermaye ve ortaklık yapısını gösteren en son Türkiye Ticaret Sicil Gazetesi (Bu belge elektronik başvuru sırasında taratılarak internet üzerinden gönderilecektir.)

. Son yıla ait, vergi dairesi veya yeminli mali müşavir tarafından onaylanmış bilanço ve kâr/zarar tablosu (Bu belge de elektronik başvuru esnasında taratılarak internet üzerinden gönderilecektir.)

. İş yeri "Özellik Arz Eden Doğrudan Yabancı Yatırımlar*" kapsamında ise, böyle olduğunu kanıtlayıcı dökümanlar (Bu dökümanlar online başvuru sırasında taratılarak internet üzerinden gönderilecektir.)

. Kamu kurum ve kuruluşlarınca yapılan ihalelere ait projeleri gerçekleştirilecek kuruluşların (konsorsiyumlar dâhil) işi yüklendiklerini belirten belge (Bu belge elektronik başvuru esnasında taratılarak internet üzerinden gönderilecektir.)

.  Müteahhitlik, mimarlık, mühendislik ve danışmanlık hizmetleri çerçevesinde yabancı uzman istihdam edecek tüzel kişiliklerde, aynı meslekte Türk mühendis/mimar/şehir plancısı istihdam edildiğini ispata dair maaş bordrosu (Bu belge elektronik başvuru esnasında taratılarak internet üzerinden gönderilecektir.)

. ABD personeli istihdam edecek kurum ve kuruluş adına kullanıcı sıfatıyla elektronik başvuruyu yapma yetkisi bulunan kişinin noter tarafından onaylanmış vekâletnamesi veya kullanıcı sıfatındaki kişinin müracaatı yapan kurum ve kuruluşta görevli olduğunu gösterir belge (Bu belge elektronik başvuru esnasında taratılarak internet üzerinden gönderilecektir.)

ABD Personel İçin Çalışma İzni Uzatma Başvurusu Nasıl Yapılır?

. Çalışma izninin uzatılması talebi, ABD vatandaş veya işveren tarafından doğrudan Çalışma ve Sosyal Güvenlik Bakanlığı’na yapılır.

. Çalışma izni ve süre uzatım başvurularının ilkin elektronik yolla yapılması zaruridir. Bu çerçevede, elektronik yolla yapılan ve sistem tarafından kabul edilerek onaylanan çalışma izni veya süre uzatım başvurularının geçerli olabilmesi için, internet ortamında alınan barkodlu başvuru formu çıktısının ABD vatandaşı ve Türk işveren tarafından kâğıt ortamında imzalanarak, yönetmelik ekinde belirtilen diğer dökümanla birlikte, internet üzerinden, onay tarihini takip eden 6 işgünü içinde, şahsen veya posta ile, Çalışma ve Sosyal Güvenlik Bakanlığı’na ulaştırılması gerekmektedir.

. Çalışma izninin uzatılması talebinin, iznin bittiği tarihten geçmişe doğru maksimum iki aylık süre içerisinde yapılması gerekmektedir. Çalışma izni süresinin bitiminden itibaren en geç on beş gün içinde yapılan uzatma başvuruları da kabul edilir. Bu süreden sonra yapılan başvurular, ilk kez başvuru yapan yabancılara uygulanan esaslara tabidir. Geçerli oturum izni ibrazıyla yapılan çalışma izni uzatma başvurularında (yurt içinden yapılan ilk başvurularda olduğu gibi) elektronik başvuruyu takip eden 6 işgünü içinde istenen belgelerin Çalışma ve Sosyal Güvenlik Bakanlığı’na ulaştırılması gerekmektedir.

. Bir yıllık yasal çalışma izin süresinden sonra, aynı iş yeri ve aynı meslekte olması kaydıyla, mevcut çalışma izni iki yıl süreyle uzatılabilir. Toplam üç yıllık yasal çalışma süresinin sonunda, aynı meslekte ve dilediği işverenin yanında çalışmak kaydıyla, mevcut çalışma izni ek üç yıl süreyle uzatılabilmektedir. Türkiye’de en az sekiz yıl kanuni ve kesintisiz olarak oturan veya toplam sekiz senelik yasal çalışması olan ABD vatandaşları süresiz çalışma izni başvurusunda bulunabilirler.